Web sách hay

MẤY LỜI GIỚI THIỆU

Tôi rất lấy làm hoan hỉ được thấy một khuyết điểm lớn trong văn học nước nhà sắp được bồi đắp. Ai cũng biết tiếng Latin là một cổ ngữ hiện làm căn bản cho chương trình văn học cổ điển của bậc Trung học trong các trường Âu – Mỹ cũng như ở Việt Nam và ở các quốc gia lớn Á châu.

Một thứ tiếng không còn gì nói nữa mà được toàn thể thế giới tôn sùng, học hỏi và sưu tầm, lẽ tất nhiên phải có nhiều ưu điểm khiến người ta phải lưu tâm, chú ý.

La ngữ xưa là tiếng nói người Roma và của những dân tộc lân cận, lần lần trở thành ngôn ngữ chung cho tất cả các miền, các xứ bị Roma thu phục hoặc phải chịu ảnh hưởng chính trị hay văn hoá của Roma. Sau cuộc xâm lăng tàn phá của các dân Bắc Man và Đông Di, tiếng Latin biến chuyền lần và trở thành nền tảng và nguồn gốc cho các sinh ngữ Tây phương hiện tại. Tuy nhiên, cổ ngữ Latin vẫn làm chuyển ngữ cho khoa học và triết học mãi đến thế kỷ XVII và có lúc đến thế kỷ XIX. Riêng đối với Hội Thánh Công giáo, La ngữ luôn luôn vẫn là ngôn ngữ chính dùng viết các sách Thánh kinh, các sách giả

Ngày nay, người ta học tiếng Latin không phải chỉ để đọc sách Thánh, để đọc kinh, hoặc để xem lại những bản cổ văn của Cicéron, César, Titelive, để học những cổ thơ của Virgile, Horace hay O Người ta học Latin, cũng không phải là chỉ để thấu rõ nguồn gốc hoặc hiểu thêm, viết đúng Pháp ngữ, Anh ngữ, Tây Ban ngữ Người ta học và cho học tiếng Latin vì tiếng Latin tượng trưng cho lí trí, cho lương thực và trật tự. La ngữ huấn luyện cho trí óc trẻ con được mềm dẻo, phong phú, biết bố tri, xây dựng và tổ chứ cũng như số học, hình học không phải luyện cho ai cũng thành kế toán và kỹ sư, mà cốt để huấn luyện trí khôn của thiếu niên quen với sự suy nghĩ và biết lý luận.

Vì các lẽ trên mà cổ ngữ Latin cũng như Hán tự được đặt làm môn học cổ điển trong chương trình Trung học Việt nam ngày nay. Một cuốn La – Việt – Pháp ra đời lúc này thật là thích thời và sẽ giúp ích rất nhiều cho học giới cũng như cho những ai muốn tìm hiểu thêm ngữ căn của các sinh ngữ Tây phương.

Chúng tôi rất kính phục công trình nghiên cứu của các tác giả thật đã hoàn toàn về mọi mặt: Nội dung rất đầy đủ, ấn loát và trình bày cũng rất rõ ràng đẹp đẽ. Mong sao độc giả các giới cũng sẽ đồng ỷ thư chúng tôi.

ĐÀO   ĐĂNG   VĨ

Saigon, 20.02.1960

TỰA

Xuất bản cuốn từ điển La Việt này, chúng tôi hi vọng đáp lại một nhu cầu của học giới nước nhà hiện nay, nhất là giới chủng-sinh, tu sĩ và tất cả những học sinh tú tài Việt Nam muốn chọn La văn làm cổ ngữ.

Dĩ nhiên, đây không phải bộ sách mới xuất bản lần đầu tiên trên nước Việt Nam. Nhưng những cuốn từ điển La Việt cũ, xuất bản cách đây mấy chục năm, một phần đã không còn, một phần lại không thích hợp với cuộc tiến triển của ngôn ngữ nước nhà nữa.

Thứ đến, tuy rằng không thiếu những từ điền La – Pháp hay  La – Anh, nhưng vì chính phủ đã dùng tiếng Việt làm chuyển ngữ giáo khoa, nên sinh ngữ đã không còn giữ một trình độ như xưa và do đó, việc sử dụng từ điển Latin của ngoại quốc đã trở nên phức tạp, khó khăn hơn.

Bởi vậy, chúng tôi mạnh bạo cho xuất bản cuốn từ điển La– Việt đây, công trình hợp tác của một nhóm giáo sư chuyên môn tại nhiều chủng viện Đô thành, hoặc kế cận: Sài Gòn, Hà Nội, Phát Diệm, Hải Phòng, Thái Bình và Bùi Chu.

Trong số những vị cộng tác nhiệt thành vào công cuộc biên soạn hoặc ấn hành cuốn từ điển, chúng tôi không thể không nhắc tới cha Trần Ngọc Hưởng, Giám đốc chủng viện Thánh Phan-xi-cô và cha Lâm Quang Trọng, giáo sư La văn, đã có công xưởng xuất ban đầu. Riêng cha Trần Ngọc Hưởng đã để ra rất nhiều thi giờ vào việc thu tập, xếp đặt và thuận sắc trước khi in: cha Trần Đức Huân, giám đốc nhà in Nguyễn Bá Tòng, đã đứng ra lo việc ấn loát.

Xin các quý vị nhận nơi đây lời cảm tạ chân thảnh của chúng tôi.

Sau cùng, chúng tôi, nhà cuất bản cũng như các tác giả biên soạn, ý thức về công việc khó khăn, phức tạp, rất mong các quý vị độc giả sẵn lòng chỉ giáo cho những khuyết điểm, để lần tái bản được hoàn bị hơn. Chúng tôi chân thành ghi ơn.

Sài gòn, mùa xuân năm Canh Tý (1960)

RA KHƠI