Tâm – Chân Dung

Tâm – Chân Dung Một Mỹ Tâm chân thành, nồng nhiệt, dấn thân và đầy sức sống, sức sáng tạo trong những câu chuyện tưởng chừng tản mạn. Bức chân dung ấy không chỉ làm đầy sự ngưỡng mộ bạn đã dành cho Mỹ Tâm, mà còn có thể truyền trao một nguồn cảm hứng đặc biệt. Phía sau chân dung một ngôi sao nhạc trẻ, quyển sách này hé lộ nhiều khoảng sáng, khoảng tối của đời sống showbiz, thế giới biểu diễn mà đôi khi, từ hàng ghế khán giả, bạn chẳng thấy gì ngoài vẻ mê hoặc của hào quang lấp lánh. Thế giới âm nhạc muôn màu và sống động trong những trang viết chắt lọc và tinh tế của Quốc Bảo, một người đứng sau rất nhiều hiện tượng và hiểu rõ đâu là điều còn lại, đâu là thứ lao xao chóng vánh của những trào lưu hời hợt. TÂM cũng sẽ giúp bạn trả lời được phần nào câu hỏi – điều gì đã làm nên sức sống bền lâu của một giọng ca, một hình tượng nhận được sự ái mộ của công chúng trong dòng chảy V-pop từ giữa thập niên 1990 đến nay. TÂM, theo cách gọi tên thật gần gũi của nhạc sĩ Quốc Bảo – Tác giả cuốn sách này, không ai khác, là ca sĩ – tác giả ca khúc Mỹ Tâm; Là cái tên sáng giá nhất trong đời sống âm nhạc V-pop suốt gần 20 năm qua. Ở cô luôn tỏa ra một giá trị sống và năng lượng sáng tạo đủ sức truyền trao cảm hứng cho đại chúng vượt trên cách chúng ta hình dung về một “ngôi sao” giải trí thông thường. Các album của Mỹ Tâm, hầu hết đều tạo ra những dấu mốc đặc biệt ở phương diện thị trường và sáng tạo ngay từ khi mới ra mắt. 9 album của Mỹ Tâm tính đến 2018: 1. Mãi Yêu (2001) 2. Đâu Chỉ Riêng Em (2002) 3. Ngày Ấy & Bây Giờ (2003) 4. Hoàng Hôn Thức Giấc (2005) 5. Vút Bay (2006) 6. Trở Lại (2008) 7. Nhịp Đập (2008) 8. Tâm (2013) 9. Tâm 9 (2017) VỀ TÁC GIẢ Nhạc sĩ, nhà sản xuất âm nhạc, tác giả 7 cuốn sách tùy bút, chân dung âm nhạc. Ông là người hướng dẫn nghệ thuật cho nhiều ca sĩ trong giai đoạn vào nghề: Mỹ Tâm, Ngô Thanh Vân, Mai Khôi, Nguyên Hà… Sách đã xuất bản: Mặt (2005) Những Ghi Chép Vụn (2008) Thị Dân (2010) Những Cái Tên, Những Mặt Người (2012) Cuốn Sổ Trắng (2015) 50 (2017) Sài Gòn Của Tôi (2018) Những Lời Bình Yên (2019) MỘT SỐ TRÍCH DẪN Tâm không cười khúc khích, em cười ha ha he he. Trong các nghệ sĩ từng làm việc với tôi, Tâm là người-kể-chuyện hào hứng, rung động, có dư âm nhất. Tôi vẫn quan niệm ca sĩ là người thay cho nhạc sĩ kể một câu chuyện cho công chúng – đó có thể là chuyện của ông nhạc sĩ, chuyện đời có thật của ca sĩ hay bất kỳ một chuyện gì, không liên quan trực tiếp đến những người viết bài hát, hát bài hát. —– Một giọng hát đẹp sẽ phi thời gian tính. Tâm là giọng hát mãi mãi trẻ, tâm hồn em mãi mãi trẻ. Hãy nhớ đến điệu cười “thương hiệu” của em; hãy nhớ về những câu đùa câu nói vô tư bộc trực mà em thoải mái giao lưu với fans từ khi em hai mươi tuổi đến giờ, tức mười sáu năm sau… Em thân mà không lấn lướt, kính mà không xa cách xã giao. Em đến với ai cũng chân thành. —– Hơn ai hết, Tâm phân biệt được đâu là những thành quả có thực, đâu là những vinh quang ảo. Tính thực tế và lý trí trong Tâm rất nhiều, em không phải dạng nghệ sĩ than mây khóc gió, ít khi mừng lố vui ảo, em luôn tự đánh giá bản thân và kiểm điểm kết quả của các hoạch định. —– “Cô hippy lạc loài”, con chim họa mi Đà Nẵng bắt đầu đường bay kỳ diệu của mình vào sinh nhật lần thứ hai mươi. Không một giây ngưng nghỉ, tiếng hát họa mi và đường bay dũng mãnh đã cất lên suốt mười tám năm ròng, một kỳ tích mang những ý nghĩa phi thực, như một chuyện cổ tích có hậu thời hiện đại và như một giấc mơ chung của bao nhiêu bạn trẻ yêu ca hát. Có những đoạn chùng lắng cho Tâm thủ thỉ ngâm nga, lại có những nốt căng, dứt khoát, tình tuyệt vọng được bộc bạch thẳng đuột, không quỵ lụy không hờn oán. —– Thời đại hôm nay chỉ dung dưỡng ai can đảm dấn thân, tìm lẽ sống trong công việc, nhận chân bản thể qua công việc mình theo đuổi suốt đời. —– Một tình thân ái, dù không có chút màu sắc nào của tình yêu, vẫn cần củng cố qua những thác ghềnh, bão tố. Nếu đời sống tôi hay Tâm chẳng gặp trắc trở gì, nếu con đường đến vinh quang của em thẳng băng như thước kẻ, nếu tôi không có mặt để giải quyết hoặc cho lời khuyên lúc em bối rối lo âu, hẳn giữa chúng tôi không thể hình thành tình thân được. Mà có khi nhờ cái tính tưng tửng, coi nhẹ mọi chuyện, em đã vượt được thử thách. —– nghệ thuật quý giá lắm, dù cho đó là nghệ thuật giải trí. Ta yêu nó thì ta phải xứng đáng với nó, giống như khi yêu một người thì hãy sống xứng đáng với tình yêu. Nghệ thuật không hề là nơi đầu tư danh vọng, mà là chỗ ta đặt vào toàn bộ lửa ấm của trái tim. Thành công, tiền bạc, danh tiếng là món quà mà nghệ thuật ban thưởng cho kẻ xứng đáng. Chỉ cần xứng đáng thôi, không đòi hỏi hy sinh gì cả. —– Mỹ Tâm cứng cỏi, thẳng thắn, duy lý và suy xét thấu đáo. —– Nếu tôi in ra hai thư điện tử, của hôm nay và của mười bảy năm trước, xóa ngày tháng, tôi sẽ không phân biệt được đâu là thư cũ/mới. Vẫn văn phong ấy, vẫn cách cười ấy, vẫn giọng điệu tươi tỉnh yêu đời ấy, vẫn đi vào vấn đề một cách ngay thẳng rõ ràng. Cô bé Tâm-hai-mươi hôm xưa không khác Tâm của hôm nay, em vẫn nguyên vẹn như tôi hằng nghĩ về. Tâm là một tính cách hiếm có, và khiến tôi đẹp lòng. —– Có nhiều kiểu đẹp, Tâm không thuộc loại đẹp cổ điển, ở em có chút gì đó không cân đối, hơi khác thường, song lại hài hòa và gây cuốn hút. Vẻ đẹp hình thức Tâm có được phần lớn từ bên trong toát ra, ta hay dùng từ “thần thái”; nhờ thần thái mà thành nụ cười đó, nhờ thần thái mà vầng trán sáng rộng, nhờ thần thái mà đôi mắt có hồn, nhờ thần thái mà dáng đi thế ngồi gợi cảm. Còn hát hay? Thiếu gì giọng hát hay. Tâm là một trong số ấy, nhưng khác biệt nằm ở chỗ em làm bài hát tỏa sáng, em tự đặt mình thấp hơn bài hát, làm mình chìm đi, chỉ câu chuyện là đáng kể. Mà lẽ đời, hễ ta đặt mình thấp thì lại được lên cao. —– Trong thần thoại Hy Lạp, Apollo là thần Bảo trợ Nghệ thuật còn Dionysus là thần Rượu. Một bên đường hoàng chính thống, bên kia phóng khoáng bất tuân luật lệ. Vậy thì hiện tượng Mỹ Tâm gần với Apollo hay với Dionysus đây? —– Tâm “luyện” miệt mài vậy đó. Còn cái “điên”, em giữ sâu trong lòng – người ta chỉ thấy em điên lúc em hát, em giao lưu, lúc em vui quá mức và buồn rầu quá mức. Đối với em, nghệ thuật không là giấc mơ để khao khát, mà như một thứ trái cây chỉ chờ chín là hái, thứ trái cây Tổ nghề đã ban tặng. Tổ khắt khe, không phải lúc nào cũng công bằng, cây của Tổ chẳng phải mùa nào cũng sai quả. —– Sức bật của Mỹ Tâm mãnh liệt, dẫu người không ưa em đi nữa cũng phải công nhận. Cùng trưởng thành từ Đoàn Ca nhạc nhẹ thành phố với Hồng Ngọc, Hiền Thục, thậm chí vào thời điểm tôi mới gặp Tâm, vị thế của em còn chưa bằng hai bạn ấy, vậy mà… Một bài báo viết về Tâm tháng này, chưa kịp đăng để dành tháng sau là có thể thành lạc hậu, vì em đã khác hoàn toàn. Nhận định về Tâm hôm nay, mai vẫn có thể sai lệch. Tâm phát triển như diều gặp gió thuận, may mắn thì tất nhiên phải có đã đành, nhưng em phải khác biệt ra sao thì mới vùn vụt trở thành ngôi sao lớn chỉ trong vài năm (2000-2002) như thế chứ? —– niềm say mê dành cho ca hát của Tâm vô cùng lớn và vô tư. Em hát suốt ngày, mọi nơi, không biết mệt, không bao giờ chán. Hát như một nhu cầu, như hít thở. Tâm không nghĩ hát như một phương tiện mưu sinh. Tâm hát vì… không thể nín lặng, vì chỉ có thể bộc bạch tâm hồn mình và lập căn cước cá nhân qua tiếng hát. Hát không ngơi nghỉ để giữ cho mình một phong độ chuyên nghiệp và nuôi dưỡng tình yêu âm nhạc. Có thể nhiều ca sĩ chưa đi được đến đâu đã chán nghề vì hát nhiều, họ coi việc hát cực chẳng đã phải làm, lỡ làm ca sĩ rồi thì đành hát vậy. Trường hợp Tâm, em cần hát để yêu nghề mãi. —– Hành trình Tâm, nhìn một cách qua loa thì thấy dễ đi. Thật ra, đó là một hành trình ẩn giấu nhiều va vấp. Để chọn ra cái đúng, chỉ có một cách: thử, và sai. —– Thời đại hôm nay không có chỗ cho hoài cổ, ngoái nhìn quá khứ, tiếc thương; Thời đại hôm nay với cơn bão thông tin lúc nào cũng chực đổ ập xuống đầu, cũng không có chỗ cho sự ẩn nhẫn chịu đựng. Thời đại buộc ta hành động, buộc ta luôn nhào về phía trước. Thời đại cũng bắt ta phải lựa chọn, đánh đổi giữa sự êm đềm nội tâm với khả năng trở-thành-một-ai-đó (“I am become a name”, trong tác phẩm Ulysses của Alfred Tennyson). Mỹ Tâm sống theo tinh thần ấy, một cách tuyệt đối và kiên định. Em hướng ngoại, chan hòa với đám đông, làm một ngôi sao tỏa sáng cho nhiều người ngưỡng mộ. Em không rút vào vỏ ốc. Chấp nhận hy sinh đời sống cá nhân yên tĩnh để có sự nghiệp. —– Điều tôi làm cho em, không phải là những bài hát; vả chăng số lượng bài hát của tôi mà Tâm đã sử dụng quá ít, thua xa số lượng tôi đã viết cho Trần Thu Hà, Mai Khôi, Thủy Tiên hay Nguyên Hà. Điều tôi giúp em, không phải là những cột mốc sừng sững trong sự nghiệp. Tôi đem đến cho Tâm một thứ trừu tượng, ẩn kín và mong manh, khó nhận thấy hơn nhiều: khả năng phân biệt xấu/đẹp, hay/dở, tức là cách cảm thụ thẩm mỹ về mọi vấn đề, không chỉ giới hạn trong âm nhạc. Tôi truyền trao và chia sẻ với em một phương cách sống (mà tôi cho là) đẹp. —– Mỹ Tâm là gương mặt sáng giá nhất của nhạc đại chúng Việt, gọi nôm na là Pop Việt, niềm tự hào không chỉ của các fan mà của tất cả mọi người Việt, rằng cuối cùng chúng ta cũng có một nhân vật tầm cỡ trong ngành giải trí sánh ngang hàng các đồng nghiệp ngoại quốc ở những xứ sở có công nghệ âm nhạc phát triển. Niềm tự hào chúng ta có một Mỹ Tâm là hoàn toàn lành mạnh, như niềm tự hào đội tuyển bóng đá (nên nhớ cho rằng Tâm rất mê bóng đá, như “Niềm tin chiến thắng”, bài dành cho cổ động viên nên rất “cổ động”, Lê Quang viết, Tâm hát mãnh liệt, tha thiết nữa, trở thành dấu ấn). —– Có Tâm hay không, đời sống nghệ thuật của tôi không khác đi; có tôi hay không thì vẫn có một Mỹ Tâm như ta đang có hôm nay. Song tình thân thiết, sự thấu hiểu và sự hiện diện trong đời nhau, của Tâm và tôi, vẫn là một hạnh ngộ quý báu. Và tôi chợt nghĩ, em và tôi đã sống đẹp với nhau. Từ câu chào thứ nhất, mười tám năm ngược về tuổi trẻ. Dẫu Tâm và tôi hoàn toàn toại nguyện trên hành trình riêng mỗi người, khi nghĩ về những tháng năm thanh xuân ấy, vẫn thấy ấm dạ một cảm giác gần gũi, tin cậy. Như thế gọi là ân tình. —– Em thuộc tuýp người biết mình biết ta, khiêm tốn nhưng ý thức được giá trị bản thân. Nổi tiếng như cồn hay vô danh, em vẫn sống nhẹ nhõm, với một năng lượng sống gần như vô tận. —– Ngoài chuyện kiếm tiền (hát club và vũ trường đơn thuần là chuyện thu nhập), em còn nâng bài hát lên một tầm vóc cao hơn, tươi mới, nhuần nhị, tự nhiên như thể bài viết riêng cho mình. —- Thông thường, tâm lý chung của nhiều người trẻ là hay chủ quan, lắm lúc rất cẩu thả khi bước những bậc thang trung gian, người ta chỉ chú ý đến bậc đầu tiên và bậc cao nhất sau cùng. Nấc đầu bước được rồi, cứ tưởng những bước tiếp sau cứ thoai thoải dễ đi như vậy, thế nên bao kẻ trượt chân. —– Cách kể chuyện qua bài hát của Tâm độc sáng, linh động, không bao giờ cùn nhụt cảm hứng. Có thể ví với một người có duyên kể chuyện, chuyện không có gì mới, ai cũng biết mà miệng người này kể đi kể lại vẫn thu hút.