Sách luật thừa kế Việt Nam bản án và bình luận bản án do PGS.TS Đỗ Văn Đại giảng viên Trường đại học Luật Tp HCM, Thành viên tổ biên tập, chuyên gia chỉnh lý dự thảo BLDS tại Quốc Hội, Trọng tài viên, Phó chủ tịch HĐKHPL Trung tâm Trọng Tài Quốc Tế Việt Nam biên soạn.
Một cá nhân sinh ra sẽ chết một ngày nào đó và việc chuyển dịch tài sản của họ cho chủ thể khác được đặt ra. Đó chính là vấn đề thừa kế, một phần quan trọng trong pháp luật dân sự.
Sách Luật thừa kế Việt Nam bán án và bình luận bản án tập hợp, phân tích, bình luận những quyết định, bản án của Tòa án (gọi chung là bản án) về vấn đề này trong khi đó các tranh chấp về thừa kế hiện nay rất phổ biến và phức tạp. Nhằm cung cấp cho bạn đọc thông tin thực tế gắn liền với lý luận và nhằm hoàn thiện pháp luật Việt Nam trên cơ sở nghiên cứu thực tiễn xét xử (đôi khi có đối chiếu với pháp luật nước ngoài), chúng tôi đã tuyển chọn một số bản án của Tòa án Việt Nam về thừa kế để công bố cùng với lời bình luận do chúng tôi thực hiện.
Những bản án được sử dụng ở đây liên quan đến một số vấn đề cơ bản của chế định thừa kế. Về nội dung, chúng tôi không bình luận “vụ án” mà bình luận “bản án”. Bởi lẽ, việc khai thác toàn bộ “vụ án” là rất khó, mất nhiều thời gian trong khi đó “bản án” là “nội dung cô đọng” của vụ án được Tòa án thể hiện trong quyết định của mình. Trong bản án được bình luận luôn có quan điểm của Tòa án về một số vấn đề pháp lý nên việc nghiên cứu và bình luận bản án giúp chúng ta biết hướng giải quyết của thực tiễn xét xử đối với một hay một số vấn đề pháp lý (nhiều khi chưa được các giáo trình, bài viết đề cập đến và thậm chí đôi khi còn trái với quan điểm được thể hiện trong giáo trình, bài viết).
So với lần xuất bản trước (năm 2013), lần xuất bản này có nhiều điểm khác biệt. Số bản án được sử dụng để bình luận trong lần xuất bản trước là 120 còn trong lần xuất bản này là 148 với một số chủ đề mới được bổ sung trên cơ sở các bản án mới được thu thập (khi bình luận, chúng tôi còn sử dụng, trích dẫn nhiều bản án khác). Nhiều vấn đề được phân tích trong lần xuất bản trước được viết lại hoàn toàn và nhiều bản án làm nền cho việc bình luận đã được thay đổi mặc dù không có sự thay đổi về chủ đề của bài bình luận. Ngoài ra, lần xuất bản này còn có sự đan xen với các quy định trong Bộ luật dân sự năm 2015 : Đối với những nội dung không thay đổi nhưng số điều thay đổi thì chúng tôi cho biết số điều trong Bộ luật mới. Còn đối với nội dung có sự thay đổi, chúng tôi phân tích cả hai Bộ luật (2005 và 2015) để bạn đọc thấy được sự thay đổi và vận dụng quy định tương ứng khi cần thiết.
Về cách thức trình bày, cuốn chuyên khảo được chia thành các chuyên đề. Tổng thể các chuyên đề trong cuốn sách tập trung vào 04 mảng lớn của thừa kế. Cụ thể, từ chuyên đề đầu tiên đến chuyên đề về Quản lý di sản là Những vấn đề chung của Thừa kế. Từ chuyên đề về Khái niệm di chúc đến chuyên đề Xác định pháp luật điều chỉnh di chúc về tập trung vào Thừa kế theo di chúc. Từ chuyên đề về Di sản chia theo di chúc và chia theo pháp luật đến chuyên đề về Pháp luật doanh nghiệp và pháp luật thừa kế, cuốn chuyên khảo tập trung vào Thừa kế theo pháp luật. Các chuyên đề còn lại là những nghiên cứu về Thanh toán và phân chia di sản. Tuy nhiên, việc phân chia như trên chỉ mang tính tương đối vì, trong những chuyên đề của từng nhóm nêu trên, chúng tôi có thể đề cập tới nội dung khác.
Đối với từng chuyên đề, lại có hai phần khác nhau là bản án và bình luận. Trong phần bình luận, chúng tôi có đánh số từng phần (đoạn) nhỏ. Mỗi phần (đoạn) tương ứng với một hay một nhóm vấn đề pháp lý cụ thể trong chuyên đề bình luận và, ở mỗi phần (đoạn), chúng tôi có những từ vựng tóm tắt ý chính của phần (đoạn) nhằm định hướng người đọc về những nội dung mà phần (đoạn) này đề cập đến. Ngoài Mục lục theo chủ đề ở phần đầu giống như các sách hiện nay, cuốn chuyên khảo này còn có một Mục lục theo chữ cái ở phần cuối của cuốn sách (rất phổ biến trong các sách chuyên khảo được công bố ở châu Âu). Mục lục này giúp bạn đọc tìm được một cách nhanh chóng một nội dung cụ thể của cuốn sách mà không cần phải đọc toàn bộ cuốn sách hay một chuyên đề trong cuốn sách.