Web sách hay

Đại Cương Luận Câu Xá

Ngài Thế Nhân (Vasubandhu) tạo Luận Câu-Xá vào khoảng năm 900 sau khhi Phật nhập diệt, tức khoảng thế kỷ thứ tư hay thứ năm Tây lịch, làm căn bản cho tác phẩm nổi danh khác cũng do Ngài viết hơn 30 năm sau là Duy Thức Tam Thập Tụng. Luận Câu – Xá gồm 600 trang bài tụng và trường hàng, chia làm 8 hoặc 9 phẩm, gồm 29 hoặc 30 quyển theo sự sắp xếp của các luận gia về sau.

Rất nhiều câu chú sớ luận giải về Câu-Xá Luận. Sau khi Ngài Huyền Tráng dịch Luận này sang Hán Ngữ. Ba vị đệ tử của Ngài là Thần Thái, Phổ Quang và Pháp Bảo cũng viết các bộ ký sớ về Câu-Xá được người sau tôn xưng là Câu-Xá tam đại gia – Đó là các bộ Câu-Xá Luận sớ (Thần Thái), Câu- Xá Luận ký hay Câu-Xá Quang ký (Phổ Quang) và Câu-Xá Luận sớ (Pháp Bảo). Sau đó cũng vào đời Đường Ngài Viên Huy căn cứ vào các tác phẩm trước, viết bộ Câu-Xá Luận Tụng Sớ được xem là tác phẩm giải thích đầy đủ nhất 600 bài tụng của Ngài Thế Thân. Các bộ luận trên được người đời sau sưu tập, sao chép lại và hầu như cả 4 bộ đều tạo nghi vấn là mỗi bộ đều 29 hay 30 quyển, có thể chia làm 8 hay 9 phẩm. Sở dĩ như vậy là phẩm Phá Ngã, tức phẩm cuối có nội dung để phá ngã chấp, không liên hệ gì đến các phẩm trước, tức không thuộc nội dung Câu-Xá – Sau này phần lớn các học giả đều cho rằng phẩm Phá Ngã có thể thuộc một phẩm khác nhưng do người sưu tập vô tình chép vào một trong các bộ sớ giải trên. Mới đây vào năm 200, Hội Phật-đà Giáo Dục in lại Câu-Xá Luận Tụng Sớ của ngài Viên Huy cũng chú thích riêng rằng phẩm Phá Ngã được in thêm dựa theo Đại Chính Tạng, tập 41. Vì lý do đó tập Đại Cương Luận Câu-Xá này giải thích phẩm Phá Ngã.