Web sách hay

Xây dựng hạnh phúc – Laura Achera Huxley

Loài người là những động vật đa thê cùng một lúc mà sống trong nửa tá thế giới hoàn toàn khác nhau – thế giới phần tử(2) và thế giới đạo đức(3), thế giới chủ quan và thế giới tượng trưng, thế giới kinh nghiệm của từng cá nhân và những thế giới tập thể về ngôn ngữ, văn hóa, tổ chức xã hội và khoa học. Vì biết nói, biết suy nghĩ, biết truyền lại tri thức cho thế hệ sau, nên loài người thông minh hơn những loài vật thông minh nhất. Nhưng con người thường nói năng một cách điên cuồng, suy nghĩ không hợp lý luận, lại tôn sùng thứ giả tri, coi nó là nhân tri, cho nên họ cũng có thể vô cùng ngu xuẩn, khốn khó, tàn nhẫn, tham lam hơn cả những thú vật vô lý nhất, hoang dã nhất. Các loài dã thú chỉ dã man và hung bạo thôi; còn con người, đàn ông hay đàn bà, đều có thể trở thành những con quỷ, những kẻ thác loạn.

Nhưng họ cũng có thể hoàn toàn giữ được nhân tính và đôi khi còn (1) Vừa ở nước vừa ở cạn là những lưỡng thê; cùng một lúc ở nhiều chỗ trong nhiều thế giới gọi là đa thê. (2) Cũng như thế giới vật chất. (3) Cũng như thế giới tinh thần. có thể vượt lên cao hơn nữa, trở thành những vị thánh, những vị anh hùng, những bậc thiên tài. Thực ra cũng có ít người ác ý một cách dụng tâm và hằng cửu. Hầu hết chúng ta đều có thiện ý và xét chung đều muốn cư xử đàng hoàng. Nhưng khốn nỗi chính những thiện ý vụng dùng lại đưa ta thẳng xuống địa ngục. Chúng ta nói được, chúng ta lại có những từ ngữ huênh hoang, cho nên không có gì dễ bằng tuyên bố một lý tưởng cao cả. Đến khi thực hiện lý tưởng đó thì các nỗi khó khăn mới bắt đầu. Muốn thực hiện những mục đích cao thượng của mình, chúng ta phải dùng đến những phương tiện nào? Chúng ta phải hành động ra sao để đạt được những mục đích cao thượng đó? Những động vật đa thê là chúng ta phải làm cái gì để lợi dụng triệt để những thế giới phối hợp với nhau một cách kỳ cục như vậy hầu như lại làm cho mình và cho người khác?

Từ hai, ba năm nay tôi đã ráng tìm lời giải đáp tạm nghe được cho những câu hỏi trên để viết thành một truyện tuy là không tưởng mà vẫn có tính cách thực tế về xã hội (một xã hội giả tưởng, hỡi ôi) mà mục đích chung là giúp mỗi người trong xã hội thực hiện được càng nhiều càng tốt những tiềm dục của mình. Muốn viết một cuốn như vậy thì trước hết phải làm một công việc khảo cứu lớn lao đã hoặc nếu bạn cho là “khảo cứu” có vẻ trịnh trọng quá, thì tôi xin đổi lại là: phải đọc rất nhiều sách trong mọi ngành, phải điều tra rất nhiều hạng người khác nhau trong mọi giới. Phải đọc cổ sử Hi Lạp, nhân loại học về quần đảo Polynésie, kinh Phật viết bằng tiếng Phạn hoặc dịch ra tiếng Trung Hoa, các bài khảo cứu có tính cách khoa học về dược phương, khoa thần kinh – sinh lý, khoa tâm lý, giáo dục, rồi tiểu thuyết, thơ, khảo luận và phê bình, du ký, sách luận về chính trị rồi lại phỏng vấn đủ các hạng người từ các triết gia cho đến các đào kép, từ những người bị bệnh thần kinh tới các nhà đại tư bản như Rolls-Royce – tất cả những điều đọc được. Tóm lại, tìm thấy tài liệu ở đâu, tôi cũng lượm hết và đôi khi tìm thấy ở ngay tầm tay tôi. Chẳng hạn có lần tôi đã gặp được nhiều câu đáp sáng sủa nhất, thực tế nhất cho một số câu hỏi của tôi, trong cuốn

Xây dựng hạnh phúc này mà nhà tôi viết để giúp những người lại nhờ nhà tôi chỉ bảo về những vấn đề tâm lý và xử thế. Vài thuật của nhà tôi, chẳng hạn những thuật để biến đổi năng lực, tôi đã đem dùng vào tập khảo luận của tôi mà chẳng cần phải thay đổi gì mấy. Một số thuật khác thì tôi đã sửa đổi và bàn rộng thêm cho hợp với nhu cầu trong xã hội tưởng tượng của tôi rồi sáp nhập nó vào nền văn hóa đặc biệt của xã hội đó. Ngoài các món nợ văn chương ấy, tôi còn mắc nhiều món nợ khác không phải là văn chương mà nhân dịp này tôi xin tỏ lời cảm ơn tác giả. Tôi xin nói thêm một lời. Mặc dù món nợ của tôi thuộc về văn chương, những tài liệu tôi mượn của nhà tôi vượt khỏi cái tính cách văn chương. Vì những thuật trong cuốn này quả là hiệu nghiệm. Chính tôi đã thử vài thuật vào bản thân tôi và thấy rất có lợi.

Chinh Phục Hạnh Phúc

Cuốn này không viết cho các nhà bác học hoặc cho những người coi vấn đề thực tế chỉ là một đầu đề để bàn phím. Những trang sau đây không chứa một triết lý thâm thúy hoặc một kiến thức uyên bác nào đâu. Mục đích duy nhất của tôi là gom lại ít nhận xét mà tôi cho là lương thức đã gửi ra cho tôi. Những công thức tôi sẽ trình với độc giả chỉ có giá trị duy nhất này đã được sự quan sát và kinh nghiệm của bản thân tôi xác nhận là đúng và mỗi khi tôi hành động hợp với những công thức đó thì hạnh phúc của tôi luôn luôn được phong phú thêm. 

Cho nên dám mong rằng trong số những người đau khổ sẽ có vài người đọc cuốn này mà đoán được chứng bệnh của mình rồi tìm được phương trị. Sở dĩ tôi viết cuốn này là vì tin chắc rằng nhiều người đau khổ nếu biết gắng sức đúng theo chiều hướng thì sẽ tìm được hạnh phúc. Tôi tin rằng tôi có thể thay đổi cuộc đời của tôi mà đi sống chung với loài vật, chúng thuần hòa và cương quyết làm sao. Tôi ngồi đó và nhìn chúng một hồi lâ một hồi lâu. Chúng không đổ lỗi hoặc rên rỉ về thân phận của chúng, Chúng không khóc suốt đêm về tội lỗi của chúng, Chúng không làm cho tôi lộn ruột vì tranh biện về những bổn phận đối với Thượng Đế, Không một con vật nào là bất mãn, có cái tính điên khùng muốn cái này làm cái nọ, Không một con nào phản kháng một con khác, mà cũng không phản kháng những con đồng loại sống cả ngàn năm trước nó, Khắp thế giới, không thấy một con vật nào là hoàn toàn sung sướng hay đau khổ.