Web sách hay

1.Thuyết Minh Trực Quan Nhất Về Bảng Tuần Hoàn Các Nguyên Tố Hóa Học

Từ thời cổ đại, con người đã luôn thắc mắc về bản chất của thế giới. Vạn vật quanh ta từ cây cối, động vật tới con người và cả những ngôi sao trên bầu trời xa xăm kia hình thành từ đâu? Thành phần chung nhất của vạn vật là gì?

Bắt nguồn từ những câu hỏi đó, các triết gia cổ đại đã bắt đầu đưa ra ý kiến của mình nhằm giải thích nguồn gốc của vạn vật xung quanh họ. Các nhà triết học Hy Lạp cho rằng mọi vật đều được cấu thành từ bốn nguyên tố: đất, khí, lửa và nước. Đây chính là những nguyên tố đầu tiên được nêu ra; và như ngày nay chúng ta đã biết, điều này không có cơ sở khoa học.

Sau này, giả kim thuật dần dần ra đời và phát triển tại Hy Lạp và Ả Rập. Mục tiêu cao nhất của các nhà giả kim là tìm ra Đá Hiền Triết huyền thoại để biến các kim loại thông thường thành vàng và chế ra thuốc trường sinh bất tử. Họ thất bại vì các nguyên tố hóa học không thể chuyển hóa lẫn nhau. Nhưng trong quá trình đó, họ đã khám phá ra nhiều nguyên tố hóa học mới và phát triển một số phương pháp vẫn còn được sử dụng cho tới ngày nay.  Giả kim thuật chính là tiền thân của hóa học hiện đại.

Để biết thêm về các nguyên tố này, chúng ta cần xem kỹ bảng tuần hoàn. Bảng tuần hoàn được các nhà khoa học khắp thế giới dùng để liệt kê và chi tiết hóa các nguyên tố. Bảng này đưa ra các thông tin then chốt về mỗi nguyên tố, gộp những nguyên tố có đặc tính tương tự thành một nhóm. Với thông tin từ bảng tuần hoàn, chúng ta có thể sử dụng các nguyên tố cho nhiều mục đích phù hợp: hợp chất của flo trong kem đánh răng giúp làm chắc răng, các tinh thể silic trong vi chíp vận hành thiết bị điện tử và điện thoại.

Mỗi nguyên tố đều có câu chuyện của riêng mình: từ việc chúng từ đâu mà có, làm được những gì và được chúng ta sử dụng như thế nào. Hãy bắt đầu hành trình qua từng nguyên tố một. Chắc hẳn sẽ vô cùng thú vị!

2.Chiếc Thìa Biến Mất

Chiếc thìa biến mất – Những giai thoại về sự Điên loạn, Tình yêu, Lịch sử thế giới từ Bảng tuần hoàn các nguyên tố hóa học

Các nguyên tố hóa học đến từ đâu? Trong suốt nhiều thế kỷ, các nhà khoa học vẫn luôn cho rằng chúng chẳng đến từ đâu cả. Có rất nhiều lý thuyết siêu hình tranh cãi về việc ai (hoặc Đấng Sáng Tạo nào) tạo ra vũ trụ và tại sao, nhưng tất cả đều đồng thuận rằng mọi nguyên tố đã tồn tại kể từ khi vũ trụ sinh ra. Chúng vô thủy vô chung, trường tồn cùng thời gian và thi gan cùng tuế nguyệt. Các lý thuyết mới hơn (như thuyết Vụ Nổ Lớn vào những năm 1930) đã áp dụng quan điểm này. Điểm cực nhỏ ấy tồn tại từ 14 tỷ năm trước, chứa đựng tất cả vật chất trong vũ trụ và mọi thứ ta thấy ngày nay đều xuất phát từ đó. Chúng chưa mang hình dạng của vương miện kim cương, lon thiếc hay lá nhôm mà tồn tại dưới dạng các nguyên tử. (Một nhà khoa học tính toán rằng phải mất mười phút để Vụ nổ Lớn tạo ra toàn bộ vật chất đã biết, rồi dí dỏm nói: “Nấu các nguyên tố còn nhanh hơn là nấu thịt vịt và khoai tây nướng.”) Đó lại là một quan điểm theo lẽ thường: lịch sử thiên văn bền vững của các nguyên tố.

Vài thập kỷ sau, lý thuyết đó bắt đầu gây tranh cãi. Năm 1939*, các nhà khoa học Đức và Mỹ đã chứng minh rằng Mặt Trời và các ngôi sao khác tự gia nhiệt bằng cách hợp hạch hydro thành heli, giải phóng nguồn năng lượng khổng lồ, bất chấp kích thước cực nhỏ của nguyên tử. Một số nhà khoa học đồng ý rằng dân số hydro và heli có thay đổi (dù rất ít), nhưng không có bằng chứng nào cho thấy dân số của các nguyên tố khác thay đổi cả. Khi kính thiên văn ngày càng được cải thiện, nhiều khúc mắc cũng xuất hiện theo. Về lý thuyết, Vụ nổ Lớn phải giảiphóng các nguyên tố đồng đều theo mọi hướng. Nhưng dữ liệu đã chứng minh rằng hầu hết các ngôi sao trẻ chỉ chứa hydro và heli, còn các ngôi sao già hơn lại chứa hàng tá nguyên tố. Thêm vào đó, các nguyên tố cực kỳ kém bền như tecneti không xuất hiện trên Trái Đất nhưng lại tồn tại trong một số “ngôi sao đặc biệt về mặt hóa học”. Phải có thứ gì đó đang liên tục tạo ra các nguyên tố mỗi ngày.

Chúng ta cần bảng tuần hoàn để đào sâu nghiên cứu những điều thú vị của tạo hóa, như vụ nổ siêu tân tinh và sự sống từ cacbon. Như sử gia khoa học Eric Scerri viết: “Ngoài hydro và heli, mọi nguyên tố khác chỉ chiếm 0,04% vũ trụ. Chiếu theo quan điểm này thì bảng tuần hoàn dường như chẳng có ý nghĩa gì đáng kể. Nhưng sự thật là chúng ta vẫn sống trên Trái Đất… nơi mà trữ lượng tương đối của các nguyên tố khá khác nhau.”

Quan điểm trên là đúng, dù nó không thi vị bằng cách nói của nhà vật lý thiên văn quá cố Carl Sagan. Nếu không có “lò hợp hạch” mà B²FH mô tả để “rèn” nên các nguyên tố như cacbon, oxy, nitơ và không có vụ nổ siêu tân tinh để gieo mầm những nơi hiếu khách như Trái Đất, thì sự sống sẽ không bao giờ hình thành. Như Sagan đã nói một cách đầy trìu mến: “Chúng ta đều sinh ra từ bụi sao.”

Kean đã mở ra một chiếc túi thần kỳ của bảng tuần hoàn với đầy rẫy những trò ảo thuật bất ngờ và mê hoặc, chẳng hạn biến những chất nặng như chì thành và Với cách lồng ghép giai thoại của Oliver Sacks và khả năng tiếp cận đại chúng của Malcolm Gladwell, Kean khiến ngay cả những khái niệm trừu tượng nhất cũng có thể đến được với các nhà khoa học nghiệp dư. Khiếu hài hước của ông mang đến sự thích thú đặc biệ  Kean thành công trong việc đưa ra những sự thật phũ phàng về cả con người và hóa học, đằng sau những hiện tượng đáng kinhngạc.

Bất cứ ai cũng sẽ thu thập được kiến thức mới và những điều thú vị từ cuốn sách này.

Giá sản phẩm trên đã bao gồm thuế theo luật hiện hành. Tuy nhiên tuỳ vào từng loại sản phẩm hoặc phương thức, địa chỉ giao hàng mà có thể phát sinh thêm chi phí khác như phí vận chuyển, phụ phí hàng cồng kềnh, …