Độc Tố Và Các Hợp Chất Thứ Cấp Từ Vi Khuẩn Lam

Vi khuẩn lam (VKL) là nhóm sinh vật tiền nhân, quang tự dưỡng nhờ có sắc tố chlorophyll-a, carotenoids và phycobilin trong tế bào. Hoá thạch cổ nhất của VKL được tìm thấy cách đây 2,5 tỉ năm, cho thấy VKL đóng vai trò quan trọng trong quá trình hình thành bầu khí quyển và tầng ozone ngày nay. Trước kia các nhà vi sinh vật học xếp VKL vào nhóm vi tảo vì có kích thước hiển vi và quang tự dưỡng. Tuy nhiên, nhiều nghiên cứu cho thấy tế bào VKL có nhiều điểm tương đồng với vi khuẩn như chưa có nhân điển hình, tế bào không có thế golgi, bộ máy tống hợp protein tương tự như ở vi khuẩn. Do đó, đến nay các nhà khoa học thống nhất xếp chúng vào nhóm vi khuẩn và gọi là vi khuẩn lam.
Vi khuẩn lam được tìm thấy hầu hết mọi nơi, trong môi trường nước ngọt, nước lợ, nước mặn, trong các lớp bùn đáy, trên bề mặt các giá thế. Chúng cũng được tìm thấy cả trong những môi trường khắc nghiệt như trong băng tuyết, trong các suối nước nóng, trên sa mạc và cả ở các vùng cực. Trên cạn, VKL thường phát triển ở các bề mặt đất đá, vỏ cây và cộng sinh với nấm tạo địa y. Trong các môi trường chúng phân bố, con người đặc biệt quan tâm đến môi trường nước ngọt (các ao, hồ, sông, suối) vì là nguồn nước cấp cho các hoạt động của con người. Nếu như trong môi trường nước biển, sự nở hoa của tảo độc còn gọi là thủy triều đỏ, là do các loài thuộc nhóm tảo hai roi (tảo giáp) hoặc tảo silic gây ra sự nhiễm độc cho các loài hải sản, ảnh hưởng xấu đến nuôi trồng và đánh bắt thủy hải sản, gây thiệt hại về kinh tể thì trong môi trường nước ngọt, VKL thường là nhóm gây nở hoa và gây ra nhũng hậu quả tương tự. Sự nở hoa của VKL xảy ra khi mật độ tế bào tăng nhanh quá mức và tập hợp tạo váng trên mặt nước. Ket quả điều tra các trường hợp nở hoa của VKL trong các thủy vực nước ngọt cho thấy có đến 75 % trường hợp nở hoa của VKL sinh ra độc tố. Trong đó Microcystis, Anabaena (Doỉichospermum) và Oscillatoria là ba nhóm chính thường gây nở hoa trong các thủy vực nước ngọt, thường gặp nhất là sự nở hoa của Microcystis, ở nước ta nhiều trường họp nở hoa của Microcystis và Anabaena ở các thủy vực như hồ Núi Cốc, hồ Hoàn Kiểm, Hồ Tây, hồ Xuân Hương, hồ Dầu Tiếng, hồ Trị An, kèm theo sản sinh ra độc tố microcystin (MC) đã được ghi nhận. Microcystin là loại độc tố gan thưòng được sinh ra bởi các loài thuộc chi Microcystis, Anabaena và Oscillatoria.
Độc tố này có cấu trúc peptide vòng và rất bền, không bị phân hủy ở nhiệt độ sôi 100 °c, thường khó bị loại bỏ bởi các biện pháp xử lý nước thông thường. Chúng có khả năng hòa tan tốt trong nước và được vận chuyển hoặc tích lũy trong trầm tích, trong các động thực vật thủy sinh, hoặc tích lũy trong các thực vật trên cạn khi sử dụng nguồn nước tưới bị nhiễm độc tố.
Cho đến nay, các nhà khoa học đã ghi nhận hơn 100 dạng đồng phân khác nhau của độc tố MC từ VKL, trong đó ba đồng phân thường gặp nhất trong các thủy vực là MC-LR, MC-RR và MC-YR. Nhiều trường hợp ngộ độc chết người do độc tổ VKL gây ra đã được báo cáo, tiêu biểu nhất là trường hợp gây chết hơn 70 người ở Caruaru, Brazil năm 1996, sau khi sử dụng nguồn nước có chứa độc tố MC để lọc máu chạy thận nhân tạo. Nhiều ca ngộ độc chết người khác do độc tố VKL ở các quốc gia trên thế giới cũng đã được cảnh báo. Điều này cho thấy mức độ nguy hiểm của chúng trên phạm vi toàn càu. Vì lý do đó, Tổ chức Y tế Thể giới (WHO) và nhiều quốc gia phát triển đã ban hành quy định tiêu chuấn cho độc tố MC trong nước uống là 1 pg/L, đồng thời đưa nhóm chất này vào khung quản lý rủi ro đối với chất lượng nước mặt.
Bên cạnh độc tố MC, VKL còn sinh ra với số lượng đáng kinh ngạc của hàng trăm loại độc tố và hợp chất thứ cấp khác nhau khác. Ngoài nhóm độc tố có độc tính như MC, anatoxin, saxintoxin, cylindrospermopsin đã được nghiên cứu, VKL nở hoa còn sản sinh ra rất nhiều các họp chất thứ cấp có hoạt tính sinh học khác, trong đó nhiều họp chất thứ cấp vẫn chưa được biết rõ do đó tiềm ẩn những rủi ro đến sức khỏe con người, động vật và hệ sinh thái.
Trong giai đoạn hiện nay, chất lượng môi trường nước mặt ở nhiều khu vực đặc biệt là ở các nước đang phát triển chuyển biển theo chiều hướng xấu. Nhiều ao hồ nước ngọt sử dụng làm nguồn nước cấp bị phú dưỡng hóa, là hậu quả của quá trình phát triển công, nông nghiệp do tăng cường và tích lũy quá mức các yếu tố dinh dưỡng đặc biệt là nitơ và phospho vào các thủy vực. Phú dưỡng hóa tạo điều kiện thuận lợi cho VKL nở hoa kèm theo sảnh sinh độc tố. Cùng với phú dưỡng hóa, hiện tượng ấm lên toàn cầu tạo thêm thuận lợi cho VKL phát triển. Nguy hiểm hơn, nhiều nghiên cứu cho thấy có sự liên quan thuận giữa phú dưỡng hóa, ấm lên toàn cầu và sự xuất hiện của các chủng VKL sinh độc tố. Con người đã tạo thêm ngày càng nhiều điều kiện thuận lợi cho VKL nở hoa. Do đó mà tần suất xuất hiện nở hoa, cường độ nở

Giá sản phẩm trên đã bao gồm thuế theo luật hiện hành. Tuy nhiên tuỳ vào từng loại sản phẩm hoặc phương thức, địa chỉ giao hàng mà có thể phát sinh thêm chi phí khác như phí vận chuyển, phụ phí hàng cồng kềnh, …